اگر در حین ارتودنسی دندان تان عفونت کرد، چه باید بکنید؟
عفونت دندان حین ارتودنسی خیلی مساله رایجی نیست و اگر رخ دهد دلایل کاملا مشخصی دارد. نکته این است که اگرچه این وضعیت نیاز به رسیدگی فوری دارد، اما کاملاً قابل مدیریت است و جای نگرانی ندارد. بیایید با هم ببینیم چرا این مساله (عفونت دندان حین ارتودنسی) اتفاق می افتد و بعد از آن به صورت قدم به قدم، چه کارهایی باید انجام دهیم.
اصلا چرا ممکن است دندان شما در طول ارتودنسی عفونت کند؟
صادقانه بگوییم که وسایل ارتودنسی به خودی خود باعث عفونت دندان نمی شوند. عفونت دندان زمانی رخ می دهد که باکتری ها از طریق یک پوسیدگی عمیق یا یک ترک، به بخش داخلی و زنده دندان، یعنی “پالپ” (که ما به آن عصب می گوییم)، نفوذ کنند. اما دستگاه های ارتودنسی می توانند ناخواسته، شرایط را برای بروز این اتفاق کمی مستعدتر کنند.
1. دستگاه های ارتودنسی، رعایت بهداشت را سخت تر می کنند
سیم ها، براکت ها و کش های ارتودنسی، گوشه و کنارهای زیادی ایجاد می کنند که می توانند به راحتی ذرات غذا را در خود گیر بیندازند. تمیز کردن این نقاط، بسیار سخت تر از تمیز کردن دندان های معمولی است. اگر بهداشت دهان به طور کامل و دقیق رعایت نشود، پلاک های میکروبی در این نواحی تجمع کرده و ریسک ایجاد پوسیدگی را به شدت بالا می برند.
اگر یک پوسیدگی از قبل وجود داشته باشد یا در حین درمان ایجاد شود و به موقع تشخیص داده نشود، می تواند به سرعت پیشرفت کرده و منجر به عفونت دندان حین ارتودنسی شود.
2. گاهی اوقات مشکل از قبل وجود داشته‌است
در برخی موارد، ممکن است یک دندان، مدت ها قبل از شروع ارتودنسی، به دلیل یک پوسیدگی قدیمی یا ضربه، دچار التهاب مزمن و خفیف در ناحیه عصب شده باشد. و شما از آن بی خبر باشید.
نیروهای ملایم ارتودنسی که به این دندان وارد می شود، می تواند مانند یک تلنگر عمل کرده و این التهاب خاموش را شعله ور کند و آن را به یک عفونت حاد و دردناک تبدیل نماید.
به همین دلیل است که انجام یک معاینه کامل و تهیه رادیوگرافی قبل از شروع درمان، برای اطمینان از سلامت تمام دندان ها، بسیار حیاتی است.
اگر علائم عفونت دندان را داشتید، چه کاری باید فوراً انجام دهید؟
عفونت دندان حین ارتودنسی یک اورژانس دندانپزشکی است و نباید آن را نادیده بگیرید. اگر هر یک از علائم زیر را تجربه کردید، باید در اسرع وقت اقدام کنید:
- دردی که با دراز کشیدن بدتر می شود و شما را از خواب بیدار می کند.
- دردی که پس از حذف عامل محرک (مثلاً آب سرد یا گرم) برای مدتی ادامه پیدا می کند.
- ممکن است یک جوش چرکی کوچک روی لثه (فیستول) یا ورم در ناحیه گونه و صورت مشاهده کنید.
- دندان مبتلا به شدت به فشار حساس می شود.
- دندان ممکن است به مرور زمان تیره تر شود.
به محض مشاهده این علائم، بلافاصله با دندانپزشک عمومی یا متخصص ریشه (اندودنتیست) خود تماس بگیرید. حتی قبل از تماس با متخصص ارتودنسی، اولویت با مدیریت عفونت است.
فرآیند درمان عفونت دندان با وجود وسایل ارتودنسی چگونه است؟
شاید بزرگترین نگرانی شما این باشد که آیا با وجود سیم و براکت، می توان دندان را درمان کرد؟ پاسخ مثبت است. متخصصین کاملاً برای چنین شرایطی آماده هستند. آن ها معمولا طی مراحل زیر اقدام به رفع عفونت دندان حین ارتودنسی می کنند:
مرحله اول: تشخیص و دسترسی به دندان
متخصص ریشه با معاینه و تهیه یک عکس رادیوگرافی کوچک (پری اپیکال)، دندان مشکل ساز را به طور دقیق مشخص می کند. وجود براکت روی دندان، معمولاً مانعی برای تهیه این عکس نیست.
مرحله دوم: آیا لازم است وسایل ارتودنسی برداشته شوند؟
این موضوع به محل پوسیدگی و نظر شخص متخصص بستگی دارد:
در اکثر موارد، نیازی نیست
درمان ریشه (عصب کشی) از سطح جونده دندان های خلفی یا از سطح پشتی دندان های جلویی انجام می شود. براکت ها و سیم ها معمولاً در این نواحی قرار ندارند و متخصص به راحتی می تواند به دندان دسترسی پیدا کرده و کار خود را انجام دهد. یعنی عفونت دندان حین ارتودنسی بدون مشکل خاصی درمان می شود.
در موارد خاص، ممکن است نیاز به برداشتن موقت قطعات باشد
اگر پوسیدگی در جایی باشد که براکت یا بخشی از سیم مانع دسترسی است، متخصص ریشه از متخصص ارتودنسی شما می خواهد که به طور موقت، براکت آن دندان یا بخشی از سیم را بردارد. این یک کار هماهنگ و تیمی است. پس از اتمام درمان ریشه، شما به مطب ارتودنسی بازمی گردید تا آن قطعه دوباره نصب شود.
مرحله سوم: انجام درمان ریشه (عصب کشی)
متخصص ریشه، بافت های عفونی داخل دندان را به طور کامل خارج کرده، کانال های ریشه را تمیز و ضدعفونی می کند و سپس آن ها را با مواد مخصوصی پر می کند. این کار، منبع عفونت را از بین برده و درد و ورم شما را برطرف می کند. پس از آن، دندان شما به طور موقت پانسمان می شود.
مرحله چهارم: ترمیم نهایی و ادامه درمان ارتودنسی
پس از اتمام موفقیت آمیز درمان ریشه، دندان باید به طور دائمی ترمیم شود. اگر تاج دندان آسیب زیادی دیده‌باشد، ممکن است نیاز به روکش باشد. در این مورد، متخصص ارتودنسی و دندانپزشک شما با هم مشورت می کنند تا بهترین زمان و روش برای قرار دادن روکش را تعیین کنند. تا در حرکت دندان در آینده مشکلی ایجاد نشود. پس از حل کامل مشکل عفونت دندان حین ارتودنسی، درمان ارتودنسی شما طبق روال عادی ادامه پیدا خواهد کرد.
چگونه می توانید از بروز عفونت دندان در طول ارتودنسی پیشگیری کنید؟
پیشگیری همیشه بهتر، ساده تر و کم هزینه تر از درمان است. با رعایت چند نکته که در جدول زیر درج کرده‌ایم، می توانید ریسک این اتفاق ناخوشایند را به حداقل برسانید.
| اقدام پیشگیرانه | توضیحات کامل |
|---|---|
| انجام معاینات کامل قبل از شروع درمان | مطمئن شوید که قبل از نصب وسایل ارتودنسی، دندانپزشک شما تمام دندان هایتان را معاینه کرده، تمام پوسیدگی ها را ترمیم کرده و با رادیوگرافی، از سلامت ریشه و استخوان فک اطمینان حاصل کرده است. |
| متعهد بودن به بهداشت دهان و دندان | شما باید بعد از هر وعده غذایی، با دقت و حوصله، با استفاده از مسواک های مخصوص ارتودنسی، مسواک بین دندانی و نخ دندان سوپرفلاس، تمام سطوح دندان ها و اطراف براکت ها را تمیز کنید. |
| استفاده از دهانشویه های فلوراید | استفاده روزانه از دهانشویه های حاوی فلوراید (بدون الکل) می تواند به تقویت مینای دندان و جلوگیری از پوسیدگی در نقاطی که دسترسی به آن ها سخت است، کمک کند. |
| داشتن رژیم غذایی مناسب | مصرف نوشیدنی های شیرین و اسیدی (مانند نوشابه و آبمیوه های صنعتی) و خوراکی های چسبناک را به حداقل برسانید. این مواد، سوخت اصلی باکتری های مولد پوسیدگی هستند. |
| انجام معاینات دوره ای منظم | علاوه بر مراجعات منظم به متخصص ارتودنسی، حتماً هر ۶ ماه یک بار برای چکاپ و جرم گیری به دندانپزشک عمومی خود نیز مراجعه کنید تا هر مشکل کوچکی در نطفه شناسایی و برطرف شود. |
در نهایت …..
به یاد داشته باشید که عفونت دندان حین ارتودنسی اگرچه نگران کننده است، اما پایان دنیا نیست! با اقدام به موقع و همکاری بین شما، دندانپزشک و متخصص ارتودنسی، این مشکل به خوبی قابل حل است و شما می توانید با خیال راحت، به مسیر خود برای رسیدن به لبخندی زیبا و سالم ادامه دهید.
سوالات پرتکرار شما درخصوص عفونت دندان حین ارتودنسی
درد ارتودنسی معمولاً یک درد گنگ و معمولی است که چند روز پس از تنظیم سیم ها به اوج می رسد و سپس کاهش می یابد. اما درد عفونت، دردی شدید، ضربان دار و مداوم است که به گرما حساسیت زیادی نشان می دهد.
بله، کاملاً. دندانی که درمان ریشه شده، هنوز توسط بافت های سالم اطراف ریشه به استخوان متصل است.
معمولاً خیر. اگر به سرعت به مشکل رسیدگی شود، تأخیر ایجاد شده در حد چند هفته خواهد بود.
هزینه درمان ریشه در طول درمان های ارتودنسی تفاوتی با حالت عادی ندارد. در حال حاظر از 3 میلیون تومان شروع می شود.