
بهترین راهکارهای اصلاح آندربایت در ارتودنسی را بیشتر بشناسید
آندربایت (Underbite) حالتی است که در آن فک بالا و پایین موقع بسته شدن دهان به درستی روی هم قرار نمی گیرند. به طور دقیق تر، وقتی شما دهانتان را می بندید، دندان های فک پایین جلوتر از دندان های فک بالا قرار می گیرند. این وضعیت یک نوع ناهنجاری مربوط به قرارگیری فک ها و دندان هاست. در این نوشتار هرچیزی که باید در مورد جلو بودن فک پایین بدانید را مورد بررسی قرار می دهیم.
چطور آندربایت را تشخیص دهیم؟
در حالت طبیعی، دندان های فک بالا باید اندکی جلوتر از دندان های پایین قرار بگیرند. در آندربایت، این رابطه معکوس می شود. ممکن است فرد هنگام لبخند زدن، جویدن، یا حتی در حالت عادی دهان بسته، متوجه جلو بودن فک پایین شود. در کودکان، گاهی این وضعیت با مکیدن انگشت، الگوهای ژنتیکی یا عادات دهانی غلط تشدید می شود.

نشانه های شایع این وضعیت عبارتند از:
- جلو زدگی قابل مشاهده فک پایین
- دشواری در جویدن یا گاز گرفتن غذا
- تنش در فک یا احساس درد در مفاصل فکی
- تغییر در حالت صورت و پروفایل جانبی
- اختلال در تلفظ برخی حروف
بیشتر بخوانید: کراس بایت چیست؟
علت آندربایت چیست؟ (ژنتیک است یا سبک زندگی؟)
عامل اصلی جلو بودن فک پایین معمولاً ژنتیکی است. اگر یکی از والدین یا اعضای خانواده دچار این ناهنجاری باشد، احتمال بروز آن در نسل بعد بیشتر خواهد بود. با این حال، عوامل محیطی هم بی تأثیر نیستند.
علل رایج این وضعیت عبارت اند از:
- ارث و ژنتیک (شایع ترین علت)
- مکیدن انگشت یا پستانک در دوران نوزادی (در سنین بالا)
- فشار زبان به دندان های جلو
- عدم رشد متناسب فک بالا و پایین
- برخی بیماری های مادرزادی یا سندروم های ژنتیکی مانند Crouzon یا Treacher Collins
اگر آندربایت را درمان نکنیم چه می شود؟
درمان نکردن این وضعیت، فراتر از ظاهر نامتوازن، می تواند مشکلات عملکردی و بهداشتی قابل توجهی برایمان ایجاد کند. برخی از این عوارض عبارتند از:
- فرسایش غیرطبیعی دندان ها
- تحلیل لثه یا بیماری های پریودنتال
- درد فک یا صدا دادن مفصل هنگام باز و بسته کردن دهان
- مشکل در تکلم یا تلفظ
- اختلال در تنفس یا خواب
- پایین آمدن اعتماد به نفس به دلیل فرم چهره
درمان آندربایت چیست؟ (چطور آن را به خوبی اصلاح کنیم؟)

اینکه آندربایت چطور درمان می شود، به چند چیز بستگی دارد:
- چقدر شدید است
- سن بیمار چقدر است
- و دلیل اصلی ایجاد این وضعیت چه بوده است
خوشبختانه، راهکارهای مختلفی برای اصلاح این مشکل وجود دارد. بیایید با هم نگاهی به این روش های درمانی بیندازیم:
۱. درمان با ارتودنسی در سنین رشد (کودکان و نوجوانان)
اگر مشکل آندربایت در سنین کودکی یا نوجوانی که هنوز فک در حال رشد است تشخیص داده شود، می توان با استفاده از دستگاه های ارتودنسی کمک کرد تا رشد فک ها به مسیر درست هدایت شود. مثلاً ممکن است از دستگاه هایی مثل هدگیر، پلاک های متحرک مخصوص، یا حتی براکت های ارتودنسی استفاده شود تا رشد فک بالا تقویت شده و از جلو آمدن بیش از حد فک پایین جلوگیری شود. درمان در این سنین معمولاً آسان تر است.(چون می توان از رشد طبیعی بدن کمک گرفت.)
۲. ارتودنسی ثابت یا نامرئی در بزرگسالان
در بزرگسالانی که مشکل آندربایتشان خیلی شدید نیست و در حد خفیف تا متوسط است، گاهی می توان فقط با درمان ارتودنسی، رابطه دندان های فک بالا و پایین را با هم هماهنگ کرد و مشکل را برطرف نمود.
این کار ممکن است با استفاده از براکت های فلزی یا حتی پلاک های شفاف ارتودنسی (الاینرهای نامرئی) انجام شود. در این موارد، معمولاً مشکل اصلی بیشتر مربوط به جای قرارگیری خود دندان هاست تا اندازه یا موقعیت استخوانی فک ها.

۳. جراحی فک برای موارد شدید
وقتی مشکل آندربایت خیلی جدی باشد و مربوط به اندازه یا موقعیت استخوانی خود فک ها باشد (که به آن ناهنجاری اسکلتی می گویند) و نتوان فقط با ارتودنسی آن را اصلاح کرد، نیاز به جراحی فک پیدا می شود.
این جراحی که به آن جراحی ارتوگناتیک می گویند، معمولاً همراه با درمان ارتودنسی انجام می شود. در طی عمل جراحی، موقعیت فک پایین اصلاح شده و در جای درست قرار داده می شود تا هماهنگی کامل بین فک بالا و پایین و دندان ها برقرار شود. این روش برای شدیدترین حالت های آندربایت به کار می رود.
بیشتر بخوانید: اپن بایت چیست؟
۴. استفاده از درمان های ترکیبی
خیلی وقت ها، به خصوص در بزرگسالانی که جلوزدگی پیشرفته تر دارند، بهترین نتیجه با استفاده از ترکیبی از دو روش به دست می آید. یعنی هم درمان ارتودنسی و هم جراحی فک.
در این حالت، معمولاً ابتدا با ارتودنسی دندان ها برای جراحی آماده می شوند، سپس جراحی فک انجام می شود و بعد از جراحی، درمان ارتودنسی برای رسیدن به بهترین وضعیت نهایی دندان ها و فک ها ادامه پیدا می کند. این روش ترکیبی می تواند مشکلات پیچیده تر آندربایت را به خوبی اصلاح کند.
درمان آندربایت چه مدت طول می کشد؟
مدت زمان درمان به شدت مشکل، روش انتخابی و همکاری بیمار بستگی دارد. درمان ارتودنسی ممکن است بین ۱ تا ۳ سال طول بکشد. در درمان های جراحی، پروسه کلی با ارتودنسی قبل و بعد از عمل معمولاً بین ۱۲ تا ۱۸ ماه زمان نیاز دارد. در این خصوص ابتدا باید توسط یک متخصص ارتودنسی باتجربه ویزیت شوید.
آیا جلوزدگی فکی پایین قابل پیشگیری است؟
اگرچه عوامل ژنتیکی قابل کنترل نیستند، اما تشخیص زودهنگام می تواند تأثیر بسزایی در پیشگیری از پیشرفت این وضعیت داشته باشد. توصیه می شود کودکان بین ۶ تا ۷ سالگی تحت معاینه ارتودنسی قرار گیرند تا اگر نشانه هایی از ناهنجاری وجود دارد، در همان مراحل اولیه مداخله صورت گیرد.
پاسخ به سوالات رایج
چون برخلاف کودکان، استخوان فک در بزرگسالان شکل گرفته و قابل هدایت نیست.
اگر بدون جراحی باشد هزینه می تواند از 85 میلیون تومان شروع شود اما همراه با جراحی بسیار بیشتر از این مقدار است.
اگر خفیف باشد می تواند تا حدی با الاینرها اصلاح شود ولی اگر شدید باشد خیر.