آیا واترجت برای کسانی که ارتودنسی دارند، واقعاً لازم است؟
برای بسیاری از افراد تمیز کردن دندان ها با وجود سیم و براکت ارتودنسی ثابت، کار چندان ساده ای نیست! ذرات غذا به راحتی در گوشه و کنار دستگاه گیر می کنند و مسواک زدن و به خصوص نخ دندان کشیدن، به یک فرآیند زمان بر و گاهی خسته کننده تبدیل می شود. اینجاست که شاید نام یک ابزار خاص به اسم واترجت به گوشتان خورده‌باشد. اینجا می خواهیم به بررسی کامل کاربرد واترجت در ارتودنسی بپردازیم. اگر به شدت به فکر بهداشت دهان و دندان تان در طول ارتودنسی هستید این مقاله دقیقا برای شما نوشته‌شده‌است.
واترجت یا آب فشان دهان دقیقاً چه کاری انجام می دهد؟
واترجت که به آن آب فشان دهان (Water Flosser) یا ایرفلاسر (Air Flosser) هم گفته می شود، دستگاهی است که یک جریان آب پرفشار و پالسی (ضربانی) را از طریق یک نازل باریک، به سمت دندان ها و لثه های شما پرتاب می کند. این جریان آب قدرتمند، مانند یک کارواش مینیاتوری برای دهان شما عمل می کند و می تواند این کارها را برایتان انجام دهد:
| عملکرد | توضیح عملکرد |
|---|---|
| ذرات غذای گیر کرده را بیرون بکشد | فشار آب به راحتی می تواند تکه های غذا را از نقاطی که دسترسی به آن ها با مسواک سخت است، مانند اطراف براکت ها، زیر سیم ها و بین دندان ها، خارج کند. |
| پلاک های میکروبی را بشوید: | جریان پالسی آب، پلاک های نرم و تازه تشکیل شده را از روی سطوح دندان ها و به خصوص از خط لثه، پاک می کند. |
| لثه ها را ماساژ داده و تحریک کند | این کار به بهبود گردش خون در لثه ها و کاهش التهاب (ژنژیویت) کمک شایانی می کند. |
در واقع، واترجت در ارتودنسی یک ابزار کمکی فوق العاده برای ارتقاء سطح بهداشت دهان و دندان شماست.
آیا واترجت می تواند جایگزین مسواک یا نخ دندان شود؟
این یک نکته فوق العاده مهم است که باید همین ابتدا روشن شود: خیر، به هیچ وجه! واترجت یک “مکمل بهداشتی” است، نه یک “جایگزین” برای روتین بهداشت دهان و دندان. شما هرگز نمی توانید مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن را با استفاده از واترجت حذف کنید. بیایید ببینیم چرا:
اولا ….
واترجت نمی تواند پلاک های چسبنده و قدیمی که محکم به سطح دندان چسبیده اند را، به طور کامل حذف کند. این کار فقط از طریق سایش فیزیکی موهای مسواک امکان پذیر است.
دوما! …
جریان آب واترجت، اگرچه بسیار مؤثر است، اما نمی تواند با همان دقت و تماس فیزیکی نخ دندان، سطوح بین دندانی را (در “نقطه تماس” دو دندان با هم)، تمیز کند.
بنابراین …
پس ترتیب صحیح بهداشت دهان با وجود ارتودنسی به این شکل است:
- اول مسواک
- سپس نخ دندان
- و در نهایت واترجت به عنوان مرحله نهایی برای شستشوی کامل و اطمینان از حذف تمام ذرات باقی مانده.
مزایای اصلی استفاده از واترجت در ارتودنسی چیست؟
اگر واترجت جایگزین هیچ کدام از این ها نیست، پس چرا اینقدر روی استفاده از آن تأکید می شود؟ چون استفاده از واترجت در ارتودنسی مزایای بی نظیری دارد که با هیچ ابزار دیگری به این راحتی قابل دستیابی نیست. مثلا چه مزایایی؟ این ها:
تمیز کردن نقاط غیرقابل دسترس را ممکن می کند
این بزرگترین مزیت ممکن است. تمیز کردن اطراف هر براکت، زیر سیم اصلی و فضاهای تنگ بین دندان ها با مسواک و نخ دندان، کاری بسیار دشوار است. واترجت با فشار آب، این کار را در عرض چند ثانیه و با کیفیتی عالی برای شما انجام می دهد. این کار، ریسک ایجاد لکه های سفید (White Spots) و پوسیدگی در اطراف براکت ها را به شدت کاهش می دهد.
به سلامت لثه های شما کمک شایانی می کند
در دوران ارتودنسی، لثه ها به دلیل وجود دستگاه ها، مستعد التهاب و ورم هستند. واترجت در ارتودنسی با ماساژ دادن لثه ها و حذف پلاک از خط لثه، به کاهش خونریزی و التهاب کمک کرده و لثه های شما را سالم و صورتی نگه می دارد.
استفاده از آن بسیار ساده تر و سریع تر از نخ دندان است
بیایید صادق باشیم، نخ دندان کشیدن با وجود سیم و براکت، واقعا کاری سخت و زمان بر است. شما باید نخ را از زیر سیم هر دندان رد کنید که می تواند بسیار خسته کننده باشد. اما استفاده از واترجت، بسیار سریع تر و راحت تر است و باعث می شود شما تمایل بیشتری به رعایت بهداشت روزانه خود داشته باشید.
چطور باید از واترجت به درستی استفاده کنیم؟
استفاده از این دستگاه بسیار ساده است. فقط کافیست این مراحل را دنبال کنید:
- مخزن دستگاه را با آب ولرم پر کنید. (استفاده از آب سرد یا داغ ممکن است باعث حساسیت دندان ها شود).
- اگر تازه شروع کرده اید، از کمترین درجه فشار شروع کنید و به تدریج آن را افزایش دهید تا به فشاری برسید که برایتان راحت و در عین حال مؤثر باشد.
- نازل دستگاه را با زاویه ۹۰ درجه نسبت به سطح دندان و با کمی فاصله نگه دارید. از دندان های عقبی شروع کرده و به آرامی خط لثه هر دندان را دنبال کنید.
- برای هر دندان، چند ثانیه مکث کرده و جریان آب را به دقت به اطراف براکت، بالای آن، پایین آن و زیر سیم هدایت کنید.
- در نهایت، نازل را به سمت فضاهای بین دندانی بگیرید تا هر ذره باقی مانده ای خارج شود.
کل این فرآیند، پس از کمی تمرین، بیشتر از یک تا دو دقیقه زمان نخواهد برد.
آیا خرید واترجت برای همه بیماران ارتودنسی ضروری است؟
اگر بخواهیم صادق باشیم، “ضروری” کلمه درستی نیست. شما می توانید “بدون” واترجت هم با صرف زمان و دقت بسیار زیاد، بهداشت دهان خود را در سطح قابل قبولی نگه دارید.
اما آیا واترجت در ارتودنسی “به شدت توصیه می شود”؟ پاسخ یک بله قاطع است.
این دستگاه:
- کیفیت بهداشت دهان شما را به سطح کاملاً متفاوتی ارتقا می دهد
- کار شما را بسیار راحت تر می کند
- و از بروز بسیاری از مشکلات شایع در دوران ارتودنسی جلوگیری می کند.
بنابراین می توان به آن به چشم یک سرمایه گذاری ساده برای حفظ سلامت دندان ها و لثه هایتان در طول این دوره چالش برانگیز نگاه کرد.
سوالات پرتکرار شما در خصوص کاربردهای واترجت در ارتودنسی
خیر. اگر از فشار مناسب استفاده کنید، واترجت هیچ آسیبی به براکت ها یا سیم های شما وارد نمی کند. این دستگاه ها برای همین کار طراحی شده اند.
برای استفاده روزمره، آب ولرم کافی و عالی است. اگر لثه هایتان ملتهب است، می توانید با مشورت دندانپزشک، مقدار کمی دهانشویه ضدعفونی کننده (بدون الکل) را با آب رقیق کرده و استفاده کنید.
واترجت ها در مدل های رومیزی (با مخزن بزرگتر و فشار قوی تر) و بی سیم یا پرتابل (کوچکتر و مناسب برای سفر) عرضه می شوند. بسیاری از آن ها سری های مختلفی دارند که یکی از آن ها معمولاً سری مخصوص ارتودنسی (Orthodontic Tip) با یک برس کوچک در نوک آن است.
بهترین حالت برای بهره‌مندی از مزایای واترجت در ارتودنسی، استفاده روزانه یک بار (ترجیحاً شب ها قبل از خواب) پس از مسواک و نخ دندان است.