بررسی عوارض مضر سیگار کشیدن در طول درمان های ارتودنسی

مصرف دخانیات (مخصوصا سیگار) نه تنها باعث زردی دندان‌ ها و آسیب به لثه می‌ شوند، بلکه روند درمان‌ های دندانپزشکی را هم مختل می‌ کند. به‌ویژه در دوره ارتودنسی، مصرف سیگار می‌تواند حرکت دندان‌ها را کند کرده و مشکلات بیشتری را به وجود آورد. در این مقاله به بررسی تاثیر سیگار بر ارتودنسی و پیامد های آن می‌ پردازیم.

جدول بررسی عوارض مضر سیگار کشیدن در طول درمان ارتودنسی

تاثیر مواد مخدر و دخانیات روی ارتودنسی چگونه است؟

متخصصان بهداشت دهان و دندان خاطرنشان می کنند که سیگار کشیدن می تواند بر عملکرد درمان های ارتودنسی تأثیر منفی بگذارد. محتوای نیکوتین در توتون و تنباکو ممکن است باعث ایجاد لکه بر روی براکت ها و سایر دستگاه های ارتودنسی شود. این امر به خصوص برای افرادی که پلاک ارتودنسی نامرئی و یا ارتودنسی سرامیکی دارند ناخوشایند است.

زیرا ظاهر لبخندشان حین درمان تحت تاثیر قرار می گیرد. در بدترین عارضه ، سیگار کشیدن حتی می تواند از توانایی دستگاه های ارتودنسی جهت حرکت دادن و صاف کردن دندان ها جلوگیری کند. بنابراین دو تاثیر عمده و اصلی سیگار بر ارتودنسی، اول جنبه زیبایی است و دوم جنبه اختلال در روند درمان است.

سیگار کشیدن چگونه مانع از عملکرد دستگاه های ارتودنسی می شود؟

بافت دندان، لثه و استخوان ها برای تأثیرگذاری بریس ها و دستگاه های ارتودنسی باید از باکتری های بیماری زا عاری باشند. دخانیات تعداد باکتری ها و میزان فعالیت آن ها در داخل دهان و روی دندان ها را افزایش خواهد داد. این به نوبه خود خطر ابتلا به بیماری لثه را افزایش می دهد.

بیماری لثه، نوعی بیماری بافت نرم است که ابتدا باعث عفونت لثه و دندان و در نهایت باعث از بین رفتن دندان و استخوان نگهدارنده آن می شود. هرگونه تغییرات این چنینی در داخل دهان باعث می شود که دستگاه های ارتودنسی نتوانند دندان ها را به خوبی حرکت داده و جابجا کنند.

تاثیر سیگار بر ارتودنسی تنها مربوط به اختلال در درمان نیست

استفاده بیش از حد از توتون و تنباکو و کشیدن سیگار ممکن است منجر به بالا رفتن هزینه ها و دردسرهای بیشتری برای بیماران شود. یکی از دلایل بالا رفتن هزینه ها در بیمارانی که سیگار می کشند، افزایش مدت زمان ارتودنسی است که به دلیل ایجاد آسیب های ایجاد شده در دهان و دندان رخ می دهد.

هرچقدر که آسیب بیشتر باشد روند درمان نیز بیشتر طول خواهد کشید. و از همه مهمتر، متخصصان در افراد سیگاری نمیتوانند به طور دقیق پیش بینی کنند که دندان ها چطور جابجا می شوند یا مدت زمان ارتودنسی چقدر است. همه این ها باعث افزایش هزینه ها می شود.

تاثیر سیگار بر ارتودنسی: افزایش درد در سیگاری ها بیشتر است

معمولا حین تنظیم بریس های ارتودنسی ثابت کمی درد تجربه می شود. این درد در کسانی که سلامتی دهان و دندان بالایی دارند خیلی کم و حتی صفر است. اما هر چقدر بافت های داخل  دهان، خصوصا لثه ها، آسیب دیده تر باشند، درد متحمل شده نیز بالاتر خواهد بود. از آنجا که افراد سیگاری معمولا لثه و دندان سالمی ندارند ممکن است درد بیشتری تجربه کنند.

به جز سیگار، دخانیات و مواد مخدر چه چیزی هایی در درمان ارتودنسی اخلال ایجاد می کنند؟

اساس کار همه درمان های ارتودنسی، حرکت دندان ها از موقعیت کج و نامنظم، به موقعیت صاف و هماهنگ است. یعنی همه چیز حول چرخش یا حرکت دندان ها رخ می دهد. هرچیزی که در روند حرکت دندان ها مشکل ایجاد کند قطعا روند درمان ارتودنسی را نیز مختل می کند.

حرکت ارتودنسی و فعالیت استخوان وابسته به عوامل سیستمیک می باشد و هر مشکلی در این خصوص می تواند باعث عدم تاثیر گذاری ارتودنسی شوند. برخی از مهمترین عواملی که بجز سیگار می توانند در تسریع یا کند شدن ارتودنسی نقش داشته باشند عبارتند از:

بیماری های متابولیک استخوان

هورمون های سیستمیک مانند استروژن، آندروژن و کلسی تونین با افزایش محتوای مواد معدنی استخوان، توده استخوان و کاهش در نرخ جذب استخوان در ارتباط هستند. در نتیجه آنها می توانند حرکات ارتودنسی را به تاخیر بیاندازند. در مقابل، هورمون های تیروئید و کورتیکواستروئیدها ممکن است حرکت ارتودنسی را سریع تر کنند و طول درمان ارتودنسی را کاهش دهند.

داروهای ضد التهابی استروئیدی که به منظور کاهش تحلیل استخوان تجویز می شوند ممکن است در طولانی مدت بر حرکات ارتودنسی اثر بگذارند. آنها می توانند پاسخ استخوان به فشار وارده را به تاخیر بیندازند. یا مدت زمان انجام ارتودنسی را طولانی تر کنند. خلاصه که اثر داروها بر درمان ارتودنسی نباید نادیده گرفته شود.

به عنوان مثال دیگر پروستاگلندین ها و لکوترین نیز در حرکات ارتودنسی اثر گذار هستند. به نظر می رسد که آنها ممکن است برنامه های کاربردی بالینی آینده را که می تواند به  حرکت دندان ها منجر شوند افزایش دهند. استفاده از داروهای فوق باید توسط هر متخصص ارتودنسی خوبی در ارزیابی زمان درمان و در طرح درمان در زمانی که برای حرکت دندان تلاشی صورت می گیرد در نظر گرفته شود .

مصرف برخی غذاهای خاص

بعد از انجام ارتودنسی دندان باید از خوردن تمام غذاهای چسبنده تا پس از پایان کار ارتودنسی اجتناب کرد . جویدن تنباکو نیز از جمله مواردی است که باید جزو ممنوعات اعلام شوند زیرا تاثرات تنابکو جویدنی بر ارتودنسی حتی بیشتر از تاثیر سیگار بر ارتودنسی است. همچنین بهتر است بیماران را از خطرات و محدودیت های ارتودنسی چه از لحاظ تغیده ای چه از لحاظ موارد دیگر آگاه کرد.

گروه سنی خاص

برای انجام ارتودنسی لثه های سالم اولین شرط است. اما اگر فردی در اثر مصرف دخانیات یا مواد مخدر دارای لثه های بیمار باشد ابتدا باید روی سلامت لثه های خود متمرکز شود. سپس به درمان ارتودنسی رو آورد. برای درمان ارتودنسی تنها تفاوتی که بین افراد بزرگسال و افراد نوجوان وجود دارد طول دوره درمان است. هرچه لثه بیمارتر باشد، درمان و بهبود آن نیز طولانی تر خواهد شد. و در نهایت درمان ارتودنسی متحرک، ثابت یا نامرئی نیز به تعویق خواهد افتاد. پس اینجام هم احتمالا متوجه تاثیر سیگار بر ارتودنسی هستید زیرا سیگار لثه ها را بیمار میکند.

مصرف مواد مخدر و ترشح اسید

مصرف مواد مخدر، به ویژه انواع جدید، باعث خشکی و اسیدی شدن محیط دهان می شود. این شرایط، به همراه فشردن ناخودآگاه دندان ها روی هم در طول خواب، به تدریج مینای دندان را از بین می برد.

در نتیجه، دندان ها در برابر پوسیدگی و تخریب آسیب پذیرتر می شوند. وجود براکت های ارتودنسی این وضعیت را به مراتب پیچیده‌تر می کند، زیرا تمیز کردن دندان ها را سخت تر کرده و زمینه را برای آسیب های جدی تر و سریع تر فراهم می سازد.

تنباکو و بی رنگی لثه ها

به طور کلی تاثیر سیگار بر ارتودنسی فقط محدود به رنگ دندان ها نمی شود. مصرف دخانیات باعث می‌ شود که جریان خونرسانی به لثه‌ ها کمتر برسد. در نتیجه، لثه‌ ها دچار کمبود اکسیژن و مواد مغذی می‌ شوند. این وضعیت (که می تواند خطرناک هم باشد)، توانایی طبیعی لثه‌ ها برای ترمیم خودشان در طول ارتودنسی را کاهش می‌ دهد. به همین دلیل، افرادی که دخانیات مصرف می‌ کنند، دو برابر بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به بیماری‌ های لثه قرار دارند.

 لق شدن دندان ها در اثر مصرف دخانیات

سموم ناشی از دود سیگار در محل ورود به دهان جذب نسج نرم می شوند و دندان ها را مستعد پوسیدگی می کنند. به مرور زمان و جمع شدن جرم در زیر لثه ها باعث لق شدن دندان در ارتودنسی و شرایط دیگر می شوند. اگر بهداشت فرد نامناسب باشد مصرف دخانیات در دراز مدت باعث ابتلای شخص به سرطان دهان می شود.

پاسخ به سوالات رایج درباره تاثیر سیگار بر ارتودنسی