7 علت حساسیت دندان ها و تمام روش های درمان و تسکین آن
حساسیت دندان یک مشکل شایع دندانی است که اشاره به تجربه ناخوشایند تیر کشیدن دندان و یا درد دندان حین خوردن و آشامیدن مواد سرد و گرم یا اسیدی دارد. این مشکل می تواند نشان دهنده تحلیل مینای دندان و در معرض قرار گرفتن دنتین یا عاج دندان باشد یا اینکه نشانه ای از تحلیل لثه و بیرون زدن ریشه دندان باشد. این مشکل بیشتر در افراد بین 20 تا 40 ساله دیده می شود.
چه عواملی باعث ایجاد دندان های حساس می شود؟
موارد زیر همگی در حساس شدن دندان ها نقش پررنگی دارن:
بیش از حد مسواک زدن
بیش از حد مسواک زدن از 2 جهت باعث ایجاد دندان حساس می شود. یکی اینکه باعث تحلیل مینای دندان شده و دوم باعث تحلیل لثه و نمایان شدن ریشه دندان می شود.
فرسایش دندان
مینای دندان سخت ترین بافت در بدن است و از دندان محافظت می کند. اگر این لایه آسیب ببیند و ضخامت آن کاسته شود با حساسیت متوسط تا شدید دندان مواجه می شوید.
تحلیل لثه
با عقب نشینی یا به اصطلاح تحلیل لثه ریشه دندان ها نمایان می شود. اگر لثه که محافظ ریشه است عقب برود شما با حساسیت دندان روبرو خواهید شد.
بیماری لثه
تجمع پلاک یا تارتار می تواند باعث عقب رفتن لثه و حتی از بین بردن تکیه گاه استخوانی دندان شود. به واسطه تجمع پلاک و تارتار ممکن است پاکت هایی ایجاد شود که به مرور زمان باعث بالا رفتن لثه و در نتیجه حساسیت دندان می شود.
دندان قروچه
دندان قروچه یا براکسیم به هم سابیده شدن دندان ها به صورت ارادی یا ناخودآگاه در خواب و بیداری اشاره دارد. ساییده شدن دندان ها به هم می تواند مینای دندان را از بین ببرد و به عاج آسیب بزند.
سایر علل دندان حساس عبارتند از:
- پر کردن دندان: گاهی اوقات افرا پس از پر شدن دندان به صورت طبیعی ممکن است در مدت کوتاهی با حساسیت مواجه شوند که زودگذر بوده و حای نگرانی ندارد.
- بلیچینگ دندان: برخی از افراد که اقدام به سفید کردن دندان یا بلیچینگ می کنند ممکن است تا مدت کوتاهی پس از آن با حساس شدن دندان ها مواجه شوند. البته اگر با لیزر بلیچینگ انجام شود هیچگونه حساسیتی در کار نخواهد بود.
علائم حساسیت دندان چه زمان تشدید می شود؟
قرار نیست افراد دارای دندان های حساس همواره علائم آن را تجربه کنند. این افراد در برخی شرایط متوجه می شوند که علائم تشدید شده و یا آغاز می شود. به عنوان مثال حین جویدن یک غذای گرم یا نوشیدن مایعات سردو داغ علائم حساسیت شروع می شود. همچنین برخی افراد حین خوردن نوشیدنی ها یا غذاهای اسیدی چنین حالتی را تجربه می کنند.
اگر دندان حساس داشته باشم باید از انجام چه اقداماتی پرهیز کنم؟
- ممکن است متوجه شوید نوشیدنی های گرم، سرد، شیرین یا اسیدی یا غذاهایی مانند بستنی می توانند برای شما حساسیت ایجاد کند یا علائم شما را بدتر کند. بنابراین از مصرف این موارد خودداری کنید.
- همچنین اگر حین مسواک زدن از آب شیر استفاده می کنید و علائ شما را تشدید می کند به جای آب شیر از آب ولرم استفاده کنید.
- وقتی در معرض هوای خیلی سرد یا خیلی گرم هستید نیز تلاش کنید تا زیاد دهان خود را باز نکنید.
درمان دندانپزشکی حساسیت دندان ها چیست؟
افرادی که دندان حساس دارند می توانند از دندانپزشکان کمک بگیرند. در واقع اگر چند هفته از حسایت میگذرد و علائم آن پایان نیافته باید به دندانپزشک مراجعه شود. تیم دندانپزشکی طی یک جلسه کوتاه دندان ها را معاینه می کند و علت و درمان را مشخص می کنند. آن ها با کمک محصولات ضد حساسیت علائم فرد را تسکین می دهند.
به عنوان مثال از ژل های حاوی فلوراید موضعی یا فلوراید وارنیش برای اینکار استفاده می کنند. اینکار شاید لازم باشد طی چند جلسه انجام شود. و بسته به شدت حساسیت ممکن است حتی چند هفته زمان نیاز باشد تا حساسیت دندان ها درمان شود.
در موارد شدیدتر دندان احتما با روش هایی مانند باندینگ کامپوزیت دندان پوشانده می شود و یا اینکه اگر ریشه دندان در معرض دید باشد با کمک جراحی پیوند لثه مشکل برطرف خواهد شود.
درمان خانگی حساس شدن دندان ها چیست؟
به محض اینکه متوجه شدید دندان هایتان با حساسیت روبرو است استفاده از خمیر دندان هایی معمولی مخصوصا خمیر دندان های سفید کننده دندان را متوقف کنید. به جای هر نوع خمیر دندانی، یک خمیر دندان مخصوص دندان های حساس بخرید.
این خمیر دندان ها حاوی فلوراید هستند و می توانند به حفاظت بیشتر دندان در برابر عوامل حساسیت زا کمک کند. میتوانید خمیر دندان را مستقیما به سطح دندان ها اعمال کنید تا تاثیر بیشتری داشته باشد. فقط توجه داشته باشید که 3 تا 5 روز ممکن است طول بکشد تا خمیر دندان روی دندان های حساس تاثیر بگذارد.
چطور از حساس شدن دندان ها پیشگیری کنیم؟
برای جلوگیری از حساسیت دندان ها به موارد و نکات زیر توجه کنید:
- سعی کنید دندان های خود را با خمیر دندان های حاوی فلوراید دو نوبت در شبانه روز مسواک بزنید
- برای هر نسبتی از حساسیت دندان سعی شود از خمیردندان های مخصوص دندان های حساس استفاده شود
- مسواکی که با آن دندان ها را تمیز می کنید باید موهای نرم داشته باشد و به صورت اصولی مسواک زده شود
- مسواک خود را پس از بیماری یا هر 3 ماه یکبار تعویض کنید
- بلافاصله پس از خوردن یا آشامیدن مسوا نزنید و صبر کنید تا دست کم 1 ساعت زمان بگذرد
- غذاهای شیرین، و نوشیدنی های گازدار و اسیدی کمتری میل کنید
- اگر دندان قروچه دارید حتما برای درمان و مدیریت آن به دندانپزشک مراجعه کنید
- اگر قصد انجام بلیچینگ دندان دارید پیش از آن با دندانپزشک صحبت کنید
- به طور منظم به مطب دندانپزشکی مراجعه کنید.