تحلیل لثه چیست و ۵ عارضه ناشی از عقب نشینی لثه کدامند؟

تحلیل لثه به وضعیتی گفته می شود که در آن ضخامت بافت لثه کاهش یافته و خط لثه از موقعیت طبیعی خود عقب تر می رود. با عقب رفتن بافت لثه، ریشه دندان ها کم کم نمایان می شود که این مساله می تواند برای سلامتی دهان و دندان بسیار خطرناک و مضر باشد. زیرا فضا را برای فعالیت باکتری ها و ایجاد عفونت فراهم می کند. تحلیل لثه می تواند موجب از بین رفتن بافت لثه و حتی لق شدن و در نهایت افتادن دندان شود. این مقاله را بخوانید تا به طور کامل با مشکل بالا رفتن یا عقب نشینی لثه، علائم، علل و نحوه درمان آن بیشتر آشنا شوید.

علائم تحلیل لثه چیست؟

با پیشرفتن بیماری لثه ممکن است علائم زیر بروز کنند که نشان دهنده عقب نشینی لثه یا بالا رفتن خط لثه باشیم:

+ بلند شدن دندان ها

یکی از اولین علامت های تحلیل لثه، بلند شدن طول دندان ها است. البته باید بدانیم که این مساله مطلقا به معنای افزایش طول واقعی دندان ها نیست، بلکه به دلیل عقب نشینی بافت لثه، بخش های بیشتری از دندان که قبلاً توسط لثه پوشیده شده بود، اکنون نمایان می شود. این موضوع ممکن است در ابتدا با تغییرات ظاهری کوچک شروع شود، اما با پیشرفت بیشتر تحلیل لثه، این تغییرات بیشتر به چشم می آیند.

علت اصلی این مشکل می تواند بهداشت نامناسب دهان و دندان، استفاده نادرست از مسواک یا نخ دندان، و بیماری های لثه مانند ژنژیویت و پریودنتیت باشد. همچنین، عواملی مانند سیگار کشیدن، استرس، و تغییرات هورمونی نیز می توانند به تحلیل لثه کمک کنند. از آنجایی که لثه ها نقش مهمی در محافظت از دندان ها و ریشه های آنها دارند، عقب نشینی آنها می تواند به مشکلات جدی تری منجر شود.

+ بیرون زدن ریشه دندان ها

با پیشرفت تحلیل لثه، نه تنها بخش بیشتری از دندان ها نمایان می شود، بلکه ریشه دندان ها نیز ممکن است از زیر بافت لثه بیرون بزند. این مشکل به خصوص در مراحل پیشرفته تر بیماری های لثه مشاهده می شود و می تواند باعث بروز حساسیت شدید دندان ها به سرما و گرما شود. ریشه ها برخلاف تاج دندان ها، دارای پوشش محافظ مینا نیستند و در معرض آسیب پذیری بیشتری قرار دارند.

حساسیت دندانی که ناشی از بیرون زدن ریشه ها است، می تواند بسیار آزاردهنده باشد و کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. علاوه بر حساسیت، خطر پوسیدگی و عفونت نیز افزایش می یابد زیرا ریشه های دندان ها به دلیل نداشتن پوشش محافظ مناسب، بیشتر در معرض باکتری ها و آسیب های محیطی قرار می گیرند.

+ شل یا لق شدن دندان ها

وقتی بیماری لثه پیشرفت می کند، بافت لثه بیشتر تحلیل می رود و تکیه گاه طبیعی دندان ها ضعیف تر می شود. این موضوع می تواند منجر به شل یا لق شدن دندان ها شود. در موارد شدیدتر، حتی ممکن است دندان ها به قدری شل شوند که از جای خود بیرون بیفتند. این حالت نه تنها دردناک و ناراحت کننده است، بلکه می تواند تاثیرات منفی زیادی بر جویدن غذا و صحبت کردن فرد داشته باشد.

لق شدن دندان ها معمولاً نشانه ای از پیشرفت قابل توجه بیماری لثه و تخریب استخوان های حمایت کننده دندان ها است. این وضعیت نیاز به درمان فوری دارد تا از دست دادن دندان ها جلوگیری شود. درمان های ممکن شامل پاکسازی عمیق لثه، درمان های آنتی باکتریال، و در موارد شدید، جراحی لثه و پیوند بافت است.

عوارض تحلیل لثه یا عقب نشینی لثه چیست؟

چنانچه خطر لثه کاهش پیدا کند و لثه ها دچار تحلیل شوند مشکلات و عوارضی برای شما پیش خواهد آمد. مهم ترین عوارض عقب نشینی لثه این ها هستند:

• التهاب لثه
• عفونت لثه
• پوسیدگی ریشه دندان
• دندان درد
• حساسیت دندان
• لق و از دست رفتن دندان
• کج شدن دندان ها
• بوی بد دهان
• و …

علت عقب رفتن لثه یا تحلیل آن چیست؟

عوامل زیادی می تواند باعث عقب رفتن لثه شود که در ادامه مهم ترین آن ها به صورت خلاصه توضیح داده شده اند:

بیماری لثه و پریودنتال

بیماری های لثه به علت فعالیت باکتری ها در اطراف یا زیر خط لثه بوجود می آیند. این باکتری ها با تولید سموم و ایجاد التهاب در بافت لثه، می توانند مشکلات جدی ای برای سلامت دهان و دندان ها ایجاد کنند. اولین مرحله از بیماری لثه به نام ژنژویت شناخته می شود که شامل التهاب و ورم لثه است. این وضعیت معمولاً با قرمزی، تورم و خونریزی لثه همراه است و در صورت عدم درمان، می تواند به مراحل پیشرفته تری منجر شود.

اگر ژنژویت درمان نشود، بیماری لثه شدیدتر می شود و عفونت به بخش های عمقی تر لثه نفوذ می کند. این وضعیت که به نام پریودنتیت شناخته می شود، می تواند باعث تحلیل لثه و عقب نشینی آن شود. پریودنتیت می تواند بافت ها و استخوان های حمایت کننده دندان ها را تخریب کند و در نهایت به لق شدن و از دست دادن دندان ها منجر شود. درمان به موقع و مراقبت های پیشگیرانه از اهمیت بالایی برخوردار است تا از پیشرفت بیماری و بروز مشکلات جدی تر جلوگیری شود.

مسائل ژنتیک

عوامل ژنتیکی نیز در ابتلا به بیماری های لثه نقش مهمی دارند. برخی افراد به طور طبیعی مستعد ابتلا به این بیماری ها هستند، حتی اگر به خوبی از دندان هایشان مراقبت کنند متاسفانه باز هم مستعد خواهند بود. مطالعات نشان داده اند که حدود 30 درصد از افراد ممکن است به دلیل ویژگی های ژنتیکی خود، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری های لثه و پریودنتیت قرار داشته باشند. این افراد نیاز به مراقبت های ویژه تر و نظارت بیشتر دارند تا از بروز و پیشرفت بیماری های لثه جلوگیری کنند زیرا بیشتر در معرض تحلیل لثه قرار دارند.

مراقبت های بهداشتی منظم و مراجعه مکرر به دندانپزشک برای افرادی که از نظر ژنتیکی مستعد بیماری های لثه هستند، بسیار حیاتی است. این افراد باید علاوه بر رعایت دقیق بهداشت دهان و دندان، از محصولات خاصی که به کاهش خطرات مرتبط با بیماری های لثه کمک می کنند، استفاده کنند. همچنین، مشاوره با دندانپزشک و استفاده از روش های درمانی پیشگیرانه می تواند به حفظ سلامت دهان و دندان این افراد کمک کند.

بیش از حد مسواک زدن یا بد مسواک زدن

مسواک زدن به طور منظم برای حفظ سلامت دهان و دندان ضروری است، اما اگر این کار به صورت نادرست یا با فشار زیاد انجام شود، می تواند به جای فایده، ضرر برساند. مسواک زدن بیش از حد یا با فشار زیاد می تواند به مینای دندان آسیب برساند و بافت لثه را تحریک و تخریب کند. این وضعیت که به نام “اوربراشینگ” یا مسواک زدن بیش از حد شناخته می شود، یکی از علل اصلی تحلیل لثه و عقب نشینی آن است.

برای جلوگیری از این مشکل، مهم است که از مسواک های نرم استفاده کنید و به آرامی و با حرکات دایره ای مسواک بزنید. همچنین، توصیه می شود که از تکنیک های صحیح مسواک زدن که توسط دندانپزشکان توصیه می شود، پیروی کنید. یادمان باشد که مراقبت از لثه ها به اندازه مراقبت از دندان ها مهم است و باید به همان اندازه دقت و توجه به آن ها داشته باشید.

بهداشت ضعیف دهان و دندان

رعایت بهداشت دهان و دندان تنها به مسواک زدن محدود نمی شود. استفاده از نخ دندان و دهانشویه ها نقش حیاتی در حفظ سلامت دهان و دندان دارند. اگر این ابزارها به طور منظم استفاده نشوند، ممکن است باکتری ها و پلاک ها در نواحی غیر قابل دسترس دندان ها و لثه ها جمع شوند و منجر به التهاب و عفونت لثه ها شوند. این امر می تواند به بیماری های جدی تر مانند ژنژویت و پریودنتیت منجر شود.

برای حفظ بهداشت کامل دهان و دندان، باید روزانه حداقل دوبار مسواک بزنید، از نخ دندان برای پاکسازی فواصل بین دندانی استفاده کنید و دهانشویه های ضدعفونی کننده را در برنامه روزانه خود قرار دهید. همچنین، مراجعه منظم به دندانپزشک برای انجام چکاپ ها و تمیز کردن حرفه ای دندان ها بسیار مهم است. این اقدامات می توانند به کاهش خطر ابتلا به بیماری های لثه و حفظ سلامت کلی دهان و دندان کمک کنند.

تغییرات هورمونی

تغییرات هورمونی در طول دوره های مختلف زندگی زنان مانند بلوغ، بارداری و یائسگی می تواند تاثیر زیادی بر سلامت لثه ها داشته باشد. هورمون های جنسی می توانند باعث افزایش جریان خون به لثه ها شوند و آن ها را حساس تر و مستعد التهاب و عفونت کنند. این وضعیت می تواند منجر به تحلیل لثه و عقب نشینی آن شود.

بارداری یکی از دوره هایی است که زنان ممکن است تغییرات زیادی در سلامت دهان و دندان خود تجربه کنند. افزایش سطح هورمون استروژن می تواند باعث افزایش التهاب لثه و خطر ابتلا به ژنژویت بارداری شود. برای کاهش این خطرات، زنان باردار باید به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنند و مراقبت های ویژه ای از بهداشت دهان و دندان خود داشته باشند.

استعمال دخانیات

استعمال دخانیات یکی از عوامل اصلی افزایش خطر ابتلا به بیماری های لثه و پریودنتیت است. دخانیات می توانند باعث تجمع پلاک و جرم دندان شوند و به التهاب و عفونت لثه ها منجر شوند. حتی اگر فرد سیگاری به طور منظم مسواک بزند، باز هم نمی تواند به طور کامل از مشکلات دندانی و لثه ناشی از دخانیات اجتناب کند.

سیگار کشیدن همچنین می تواند جریان خون به لثه ها را کاهش دهد و باعث کاهش قدرت دفاعی بدن در برابر عفونت ها شود. این وضعیت می تواند باعث پیشرفت سریع تر بیماری های لثه و افزایش خطر از دست دادن دندان ها شود. ترک سیگار و استفاده از محصولات جایگزین می تواند به بهبود سلامت دهان و دندان و کاهش خطرات مرتبط با بیماری های لثه و تحلیل لثه کمک کند.

دندان قروچه

دندان قروچه یا به هم سابیدن دندان ها، یک عادت ناآگاهانه است که می تواند به تحلیل دندان ها و آسیب به بافت لثه منجر شود. این مشکل معمولاً در زمان خواب رخ می دهد، اما ممکن است در زمان بیداری نیز به صورت ناخودآگاه انجام شود. فشار مداوم و ساییدگی دندان ها می تواند باعث ترک خوردن مینای دندان و آسیب به لثه ها شود.

افرادی که دندان قروچه دارند، بیشتر در معرض تحلیل لثه و عقب نشینی آن قرار دارند. برای پیشگیری و درمان این مشکل، استفاده از محافظ دندان در شب و مشاوره با دندانپزشک توصیه می شود. همچنین، مدیریت استرس و اضطراب که یکی از عوامل اصلی دندان قروچه است، می تواند به کاهش این مشکل کمک کند.

ازدحام، شلوغی و کج بودن دندان ها

زمانی که دندان ها در موقعیت منظم و صاف خود قرار نداشته باشند و یا فک ها با هم ناهماهنگ باشند رعایت بهداشت دهان و دندان دشوارتر خواهد بود و این می تواند به تحلیل لثه به مرور زمان در افرادی که دندان های کجی دارند منجر شود. برای بروز چنین مشکلی باید به یک متخصص ارتودنسی خوب مراجعه کنید تا با کمک انواع روش های ارتودنسی دندان دندان ها را منظم و هماهنگ کرد.

درمان تحلیل لثه چیست؟

عقب نشینی لثه یا بالارفتن جزئی آن را می توان به راحتی و با کمک پروسه جرم گیری دندان درمان و برطرف کرد. طی این روش پلاک، تارتار (جرم) و تمام باکتری های نفوذ کرده به زیر خط لثه بیرون کشیده می شوند و برای باکتری های باقی مانده دیگر آنتی بیوتیک تجویز می شود تا از بین بروند. اگر جرم گیری دندان نتواند مشکل را برطرف کند ممکن است نیاز به عمل جراحی لثه باشد. افرادی که آسیب زیادی به بافت لثه شان وارد شده معمولا تحت عمل جراحی پیوند لثه قرار خواهند گرفت.