برگشت ارتودنسی: چقدر احتمال دارد ارتودنسی شکست بخورد؟
درمان ارتودنسی در اغلب موارد نتایج فوق العاده ای به همراه دارد و حدود 95% از بیماران از نتایج نهایی رضایت کامل دارند. اما در برخی موارد نادر (یعنی تنها در 5% از بیماران)، ممکن است در طول زمان برگشت ارتودنسی یا به هم خوردن نظم دندان ها رخ دهد. باید به خاطر داشت که در صورت بروز، این بازگشت ناگهانی نیست و به تدریج و تحت شرایط خاصی رخ می دهد. نکته مهم این است که با پیروی از دستورالعمل های ارائه شده توسط متخصص ارتودنسی، می توان احتمال این بازگشت را به حداقل رساند.
دندان ها عاشق حرکت کردن هستند!
قبل از اینکه عمیق تر وارد بحث شویم لازم است نکته ای را همین ابتدای مقاله توضیح دهیم. بهتر است بدانید که دندان ها ذاتا تمایل به جابجا شدن دارند. یعنی آن ها تحت تاثیر برخی محرک ها به مرور زمان و به صورت بسیار جزئی حرکت می کنند. این حرکات به قدری جزئی و ریز است که ما در طول زندگی خود به هیچ عنوان متوجه آن نمی شویم.
حرکت ها معمولا در نتیجه جویدن مداوم غذاها، صحبت کردن، برخورد ضربه، افزایش سن، از دست رفتن دندان ها و … رخ می دهد. حتی اگر شما تمام دندان های تان مادرزادی سالم و مرتب هستند، اما مثلا در سن 40 سالگی متوجه می شوید که آن ها به مرتبی 20 سالگی شما نیستند.
دندان ها بعد از ارتودنسی هم ترک عادت نمی کنند!
حتی زمانی که با کمک ارتودنسی دندان هایتان به ایده آل ترین و مرتب ترین حالت ممکن دست پیدا کنند، اما باز هم ممکن است نامرتب شوند. سابق بر این (مثلا 20 سال پیش) افراد تصور می کردند که چون با ارتودنسی دندان هایشان مرتب شده دیگر تا آخر عمر دندان های مرتبی دارند. بنابراین بحث برگشت ارتودنسی و نامنظم شدن دندان ها بیشتر در سالیان دور مطرح بود و اکنون به دلیل پیشرفت درمان ها و افزایش آگاهی بیماران به ندرت رخ می دهد.
در هر صورت ما امروزه می دانیم که خطر برگشت ارتودنسی و یا حرکت دندان بعد از ارتودنسی هم وجود دارد. زیرا دندان ها ترک عادت نمی کنند و همچنان عاشق جابجا شدن و تمایل به بی نظم شدن دارند ولی …
🔔
آیا می دانستید که در روش ارتودنسی نامرئی با کمک الاینرهای شفاف، احتمال بازگشت نتایج بسیار ضعیف است؟
ما با این روش ها حرکت دندان ها بعد از ارتودنسی را مهار می کنیم!!
ما معتقدیم که ارتودنسی با وسایل مختلف و مرتب کردن دندان ها، اتمام کار نیست. بلکه مرحله دیگری داریم که تازه بعد از برداشته شدن وسایل باید به آن توجه کنیم. این مرحله، اصطلاحا مرحله تثبیت ارتودنسی نام دارد. یعنی ما چون می دانیم احتمال نامرتب شدن دندان ها بعد از ارتودنسی هم وجود دارد، کاری می کنیم که نتایج تثبیت شده و دندان ها بعد از درمان همچنان مرتب باقی بمانند. اینکار با کمک ریتینر یا نگهدارنده ارتودنسی انجام می شود.
ریتینر ارتودنسی وسیله ثابت یا متحرکی است که به پشت دندان ها یا روی دندان ها متصل می شود و مانع از جابجا شدن دندان ها خواهد شد. به عبارت ساده تر، آن ها جلوی شیطنت دندان ها را گرفته و هر طور شده مانع از حرکت (هرچند جزئی) آن ها می شوند. در صورت استفاده درست از ریتینرها امکان برگشت ارتودنسی وجود نخواهد داشت.
پس چرا در برخی افراد شاهد برگشت ارتودنسی هستیم؟
با وجود اینکه بالای 95 درصد از درمان های ارتودنسی موفقیت آمیز هستند (به شرطی که ارتودنتیست حرفه ای باشد)، اما همچنان در 5 درصد موارد ممکن است با برگشت ارتودنسی مواجه شویم. چرا در این 5 درصد دندان ها ممکن است دوباره نامرتب شوند؟
چندین دلیل برای این مشکل وجود دارد که به این صورت هستند:
+ عدم مهارت کافی متخصص
گاهی اوقات مقصر خود شما هستید که متخصص خوبی انتخاب نمی کنید. حتی بعضی افراد به جای مراجعه به یک ارتودنتیست، سر از مطب دندانپزشک عمومی در می آورند که اصلا واجد شرایط انجام درمان های ارتودنسی نیست. طرح درمان ارتودنسی اگر متناسب با وضعیت شما و به درستی انتخاب و پیگیری نشود قطعا شما را با عوارض ارتودنسی، شکست نتایج و نیاز به درمان مجدد روبرو خواهد کرد.
+ عدم استفاده درست از نگهدارنده ها
بعد از برداشته شدن وسایل ارتودنسی، شما میبایست از ریتینرها درست مطابق آموزش متخصص ارتودنسی استفاده کنید. چنانچه به درستی از آن ها استفاده نکنید و یا به طور کلی استفاده از آن ها را کنار بگذارید خیلی زود برگشت ارتودنسی را تجربه خواهید کرد.
+ عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
حتی در صورت استفاده از ریتینرها، اگر بهداشت دهان و دندان رعایت نشود احتمال برگشت ارتودنسی و نامرتب شدن دندان ها وجود دارد. اگر شما بهداشت دهان و دندان را رعایت نکنید، احتمال ایجاد بیماری لثه فراهم می شود. بیماری لثه در حالت پیشرفته می توان همراه با لق شدن دندان ها باشد که این یعنی فضای کافی برای حرکت دندان ها و نامرتبی ایجاد می شود.
همچنین پوسیدگی دندان به دنبال عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و عدم ترمیم به موقع می تواند موجب از دست رفتن دندان ها شود. از دست رفتن دندان ها یعنی ایجاد فاصله بین آن ها که این نیز به جابجا شدن دندان ها و کج شدن شان منجر می شود.
+ عدم توصیه به دستورالعمل های متخصص
مصرف خوراکی های سفت و سخت، داشتن برنامه غذایی نامتعادل، پیگیری یک سبک زندگی خطرناک و ناسالم می تواند شما را مجددا در معرض برگشت ارتودنسی قرار دهد. بنابراین لازم است که توصیه ها و دستورالعمل های متخصص ارتودنسی توجه کنید. اگر چنین نکنید حتما با شکست درمان روبرو خواهید شد.
+ برخورد ضربه به صورت
گاهی اوقات برخورد ضربه به صورت باعث وارد شدن آسیب به لثه و ریشه دندان ها می شود. غالبا این برخوردها به صورت اتفاقی رخ می دهد و ما تنها باید سعی کنیم که از قبل از بروز آن ها پیشگیری کنیم.
+ دندان قروچه
دندان قروچه عادتی است که اشاره به، برخورد دندان ها به هم به صورت ارادی یا غیر ارادی دارد. این عامل می تواند باعث کج شدن دندان ها و شکست نتایج ارتودنسی در دراز مدت شود. دندان قروچه نه تنها می تواند باعث برگشت ارتودنسی شود بلکه به مرور زمان موجب تحلیل رفتن مینای دندان و کوتاه شدن دندان ها می شود.
درمان برگشت ارتودنسی چیست؟
چنانچه شخصی از شانس بدش جزء همان 5 درصدی هایی باشد که برگشت ارتودنسی را تجربه کرده است، میبایست به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کند. متخصص با توجه به وضعیت بیمار، طرح درمان جدیدی در نظر می گیرد و مطمئن خواهد شد که اینبار درمان موفقیت آمیز بوده و نتایجش دائمی باشد. البته بخش زیادی از نتایج به خود شخص بستگی خواهد داشت.
آیا بعد از همه روش های ارتودنسی احتمال برگشت نتایج وجود دارد؟
همانطور که احتمالا می دانید، متخصصان ارتودنسی برای مرتب کردن دندان ها از روش های مختلف و وسایل متنوعی استفاده می کنند. صرف نظر از اینکه شما با چه روشی دندان هایتان را مرتب می کنید در هر صورت اگر به توصیه ها و دستورالعمل های متخصص خود توجه نکنید احتمال برگشت ارتودنسی و نامرتب شدن دندان ها وجود دارد.
پاسخ به سوالات رایج درباره بازگشت ارتودنسی
عدم استفاده از ریتینر و پشت گوش انداختن توصیه های ارتودنتیست اصلی ترین علت است.
معمولا چنین اتفاقی نخواهد افتاد مگر اینکه طرح درمان نامناسب باشد یا اینکه طرح درمان موفقیت آمیز نبوده باشد.
وقت بخیر اقای دکتر
من شهریور سال قبل دندانهای فک بالا را ارتودنسی کردم. فقط دندان شماره یک سمت چپ بالا کمی داخل بود. تقریبا درست شد اما همون دندان از ناحیه سمت چپ کاملا ردیف نشد و کمی داخله.
چون دندان شماره دو روش قرار داره دکتر بنده فرمودند دیگه فضایی نیست و نمیشه کاری کرد. فرمودند در پایان کار با فرز کاری درست میشه. اما بنده ترجیح میدهم دندانهایم کاملا مرتب شوند. در حال حاضر هم حس میکنم دندانهایم با فشار کنار هم قرار گرفته اند. ایا با تراش بین دندانی دندانهای همان سمت چپ بالا میتونم فضا برای جابجایی ایجاد کنم؟ ایا این کار درسته و جواب میده؟ ممنون میشم واسه حل این مساله راهنماییم کنید